عدس پلو با گوشت چرخ کرده

مقدمه:

عدس پلو یکی از مغذی‌ترین و محبوب‌ترین پلوهای مخلوط ایرانی است که هم به عنوان غذای خانگی و هم به عنوان غذای نذری جایگاه ویژه‌ای دارد. ترکیب طبع سرد عدس با طبع گرم خرما، کشمش و ادویه‌ها، تعادلی بی‌نظیر ایجاد می‌کند. یک عدس پلوی مجلسی باید دانه‌دانه باشد، رنگش کدر نباشد و عطر دارچین و زعفران از آن ببارد.

بخش اول:

آماده‌سازی عدس و برنج

۱. عدس:

عدس را از چند ساعت قبل خیس کنید. سپس با مقدار کمی آب بپزید. نکته مهم: عدس نباید له شود و پوستش جدا شود. آب عدس باید در پایان پخت کاملاً کشیده شود تا طعم و رنگ عدس حفظ شود. اگر آب اضافه ماند، آن را دور نریزید و روی برنج بدهید (هرچند رنگ برنج را تیره می‌کند ولی پرخاصیت است).

۲. برنج:

برنج را خیس کنید و آبکش نمایید. برای عدس پلو، برنج را کمی زنده‌تر بردارید چون عدس رطوبت دارد و ممکن است پلو را نرم کند.

۳. مخلوط کردن:

عدس پخته (بدون آب) را موقع آبکش کردن به برنج اضافه کنید و یک هم بزنید و آبکش کنید، یا هنگام لایه‌بندی در قابلمه اضافه کنید.

بخش دوم:

مایه گوشت و کشمش

۱. مایه گوشت:

پیاز را نگینی خرد و سرخ کنید. گوشت چرخ‌کرده را اضافه کرده و تفت دهید. نمک، فلفل سیاه و زردچوبه بزنید. می‌توانید کمی رب گوجه اضافه کنید (اختیاری است، بعضی‌ها عدس پلو را قهوه‌ای و بدون رب دوست دارند). پس از تفت خوردن، کمی آب بریزید تا گوشت بپزد و آبش کشیده شود.

۲. کشمش و خرما:

کشمش پلویی را بشویید و خشک کنید. در تابه‌ای جداگانه با کمی کره یا روغن و اندکی دارچین تفت دهید (خیلی کوتاه تا پف کند، نسوزد). هسته خرماها را بگیرید و آن‌ها را هم در کره تفت دهید.

۳. پیاز داغ مجلسی:

مقداری پیاز داغ ترد و چیپسی جداگانه درست کنید تا موقع سرو روی غذا بریزید.

بخش سوم:

دم کردن و ادویه مخصوص

۱. لایه‌بندی:

کف قابلمه ته‌دیگ مورد نظر (نان، سیب‌زمینی یا کاهو) را بگذارید. یک لایه مخلوط برنج و عدس بریزید.

۲. ادویه پاشی:

روی برنج، پودر دارچین و پودر گل سرخ بپاشید. (ادویه اصلی عدس پلو دارچین است). اگر زیره دوست دارید کمی زیره سیاه هم اضافه کنید (برای گرفتن سردی عدس عالی است).

۳. زعفران:

لایه آخر برنج را بریزید و روی آن زعفران دم‌کرده غلیظ و کمی روغن یا کره بدهید.

۴. دم کشیدن:

دم‌کنی بگذارید و اجازه دهید ۴۵ دقیقه تا ۱ ساعت دم بکشد.

بخش چهارم:

سرو مجلسی
برای سرو عدس پلو چندین روش وجود دارد:
- روش مخلوط: مایه گوشت و کشمش را لای پلو دم کنید (طعم‌ها ترکیب می‌شوند).
- روش مجلسی (تزیینی): پلو عدس ساده را در دیس بکشید. سپس روی آن را با ردیف‌های جداگانه از گوشت چرخ‌کرده تفت داده شده، کشمش سرخ شده، خرمای تفت داده شده، پیاز داغ طلایی و برنج زعفرانی تزیین کنید. این روش ظاهر بسیار شیکی دارد.
- کوفته ریزه: به جای گوشت چرخ‌کرده تفت داده، می‌توانید گوشت را با پیاز رنده شده ورز دهید، قلقلی‌های ریز (کله گنجشکی) درست کنید، سرخ کنید و روی پلو بریزید.

نحوه سرو:

عدس پلو با ماست و خیار، ترشی لیته یا سبزی خوردن سرو می‌شود. برخی افراد دوست دارند روی عدس پلو شکر بپاشند یا با نیمرو سرو کنند که به ذائقه بستگی دارد.